Cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem Świętej Paraskewy w Kwiatoniu

Pierwsze wzmianki o wsi, należącej do rodziny Gładyszów, pochodzą z 1423 roku. Już w 1480 roku wymieniana jest w jako osada na prawie wołoskim, należy zatem do najwcześniej zreorganizowanych na obszarze zachodniej Łemkowszczyzny. Cerkiew w Kwiatonu, co najmniej od początku XVII wieku, pozostawała filialną („doczerną” – córką) parafii w Uściu Ruskim (Uściu Gorlickim). W tym czasie wioska należała już do rodziny Tarłów. Później była m.in. własnością Marcina z Rybna – chorążego łomżyńskiego, Kaspra z Rzeplina – podczaszego przemyskiego. Po 1782 roku, kolejno w rękach Wiktorów i Trzecieckich. Po wysiedleniach ludności w latach 1945 – 1947, świątynię przejął kościół rzymskokatolicki, czyniąc ją filialną parafii w Uściu Gorlickim.

Istniejącą cerkiew zbudowano około połowy XVII wieku (według informacji publikowanej w szematyzmach duchowieństwa greckokatolickiego w 1700 roku). Rozbudowana została o wieżę w masywie zachodnim w 1742 roku. Później jeszcze kilkukrotnie remontowana, m.in. w 1811 roku. Zaliczana jest do cerkwi łemkowskich typu północno – zachodniego. Świątynia konstrukcji zrębowej, trójdzielna, złożona z sanktuarium nawy i prytworu (babińca), z zakrystią przy północnej ścianie sanktuarium oraz przedsionkiem poprzedzającym babiniec. Trzy, główne części świątyni na planie zbliżonym do kwadratu, w układzie osiowym. Wieża izbicowa konstrukcji słupowo-ramowej (z zachatą u podstawy) kryje w swoim wnętrzu zrębowy babiniec i przedsionek. Sanktuarium zamknięte jest ścianą prostą.

Wewnątrz konstrukcyjne sklepienia kopułowe, czteropołaciowe, w babińcu i przedsionku stropy deskowe z fasetą. Ich formę potarzają dachy: nad nawą o dwóch załomach, nad sanktuarium z jednym załomem. Izbicową wieżę wieńczy barokowym hełmem, krytym gontem. Podobne, baniaste wieżyce nad nawą i sanktuarium. Krzyże w ich szczytach żelazne, kowalskiej roboty. Wszystkie połacie dachowe oraz ściany opierzone gontem. Izbica wieży, ściany zakrystii, załomy dachowe nawy i sanktuarium oszalowane deskowaniem pionowym. Wszystkie okna prostokątne: trzy w elewacji południowej, dwa w północnej oraz dwa mniejsze w elewacji wschodniej. Chór śpiewaczy obiega wnętrze babińca wzdłuż ścian północnej, zachodniej i południowej, znajdując kontynuację na zachodniej ścianie nawy. Balustrada pełna, arkadowa, polichromowana ornamentalnie. Główny, ościeżowy portal wejściowy do cerkwi, z ozdobnie wyprofilowanym nadprożem (leżuchem), usytuowany jest na osi zachodniej ściany babińca. Cerkiew posiada drewniane ogrodzenie z parą drewnianych bramek od strony zachodniej, szkieletowej konstrukcji, nakrytych gontowymi dachami o profilu hełmów.

Podstawowe wyposażenie cerkwi – ikonostas, prestoł z cyborium oraz malowidła ścienne wykonane w 1904 roku przy udziale i pod kierunkiem malarza Michała Bogdańskiego oraz snycerza Andrzeja Szajny. Na prestole drukowany antymins unickiego biskupa przemyskiego Jana Małachowskiego, dedykowany zapewne po 1679 roku, ponieważ wcześniej biskup ten używał antyminsów malowanych ręcznie (m.in. dla cerkwi w Pętnej). Ciekawostką jest to, że kotański antymins został odbity ze zmodyfikowanego klocka drzeworytniczego (zmieniona sentencja dedykacyjna, umieszczona w dolnej partii) prawosławnego biskupa przemyskiego Antoniego Winnickiego (1650-1679).

Polichromia ścienna, pokrywa wszystkie powierzchnie ścian, sklepień i stropów w przedsionku, babińcu, nawie i sanktuarium. Wykonana jest techniką olejną i tłustej tempery. Pod warstwą gruntową miejsca łączenia belek i desek przeklejone zostały pasami płótna. Na zespół monumentalnego malarstwa składają się przedstawienia figuralne sylwetowe i w polach obrazowych wydzielonych ornamentalnymi bordiurami i iluzjonistycznymi ramami architektonicznymi. Malowidła tworzą spójny program ikonograficzny, dopełniający tematykę zrealizowaną w malarstwie tablicowym, znajdującym się w wyposażeniu cerkwi. Malarstwo iluzjonistyczne imitujące barwne, marmurowe, płytowe okładziny, dzielone cokołami, fryzami, pilastrami i konsolami, zdobione w zwieńczeniach, szczytach oraz zwornikach monochromatycznymi, kształtowanymi walorowo sylwetkami aniołów, cherubinów, palmet i wazonów, posiada wysokie walory artystyczne, w zakresie stylistyki stosując formy charakterystyczne dla klasycyzmu. Fryzy, cokoły, pilastry i pasy ornamentalne podkreślają tektonikę poszczególnych wnętrz: podziały architektoniczne, otwory okienne i portale; wyznaczają podstawy sklepień i stropów, są tłem i oprawą malowideł figuralnych oraz ikonostasu. Obrazy figuralne kształtowane w sposób realistyczny, z dużą warsztatową biegłością. Wszystkie wkomponowane w przedstawienia napisy oraz inskrypcja fundacyjna cyrylickie. W sanktuarium, na sklepieniu wizerunek Sabaotha – Pana Zastępów (Boga Ojca), na obłoku, w otoczeniu Cherubinów, na tle nieboskłonu. Na ścianie północnej i południowej cztery sylwetowe wizerunki na architektonicznych, malarskich konsolach: Archaniołowie oraz święci Cyryl i Metody w biskupich szatach liturgicznych. W nawie, na północnej i południowej ścianie, w pobliżu ikonostasu, w podobny, formalny sposób ukształtowane wizerunki świętych: Księżnej Olgi i Włodzimierza Wielkiego.